|
(وَمِمَّا أَخْرَجْنَا لَكُم مِّنَ الأَرْضِ Биз сизлар учун ердан чиқарган нарсалардан). Бу экинлар ва мевалар закотини ўз ичига олади. Ҳадисда: «Хурмо, майиз, буғдой, арпа», дейилган. Ҳаммасининг ўзига хос нисоби ва шартлари бор.
(وَلاَ تَيَمَّمُواْ الْخَبِيثَ مِنْهُ تُنفِقُونَ эҳсон қилиш учун паст-нопокларини танламангиз!). Яъни, закотни молларингизнинг ёмон жойидан чиқариб берманглар.
(yالْخَبِيثَ паст-нопок) бу сўз ҳаром маъносида эмас, молнинг ёмон қисми маъносида. Чунки молнинг ёмон жойидан эмас, яхши жойидан закот чиқариш ҳақидаги хитоб мўминларга қаратиляпти.
مَا كَسَبْتُمْ
(Касб қилиб топган нарсаларингиз) ва
وَمِمَّا أَخْرَجْنَا لَكُم مِّنَ الأَرْضِ
(Биз сизлар учун ердан чиқарган нарсалардан), деган гаплар бунга қаринадир. Мўминнинг топгани ҳаром бўлмайди.
الَّذِينَ آمَنُواْ
(Мўминлар) хитоби билан келиши унинг топгани ҳалоллигини кўрсатади. Бу ерда
وَمِمَّا أَخْرَجْنَا لَكُم مِّنَ الأَرْضِ
(Биз сизлар учун ердан чиқарган нарсалардан), деган гап ҳам бор. Бу ердаги феълнинг исноди Аллоҳга берилаётгани унинг асли ҳалол эканини ифодалайди.
Демак, бу ердаги маъно шуки, Аллоҳ Таоло мўминларга молларининг ёмон жойларидан эмас, яхши жойларидан закот чиқаришни буюряпти.
وَلَسْتُم بِآخِذِيهِ إِلاَّ أَن تُغْمِضُواْ فِيهِ
(Улардан ўзингиз фақат кўз юмиб туриб оладиган) яъни, улар ўша ёмон жойидан берилган нарсани фақат кўрмай қолсаларгина оладилар.
(أَن تُغْمِضُواْ فِيهِ улардан ўзингиз кўз юмиб туриб) кўз юмишнинг икки хил маъноси бор. Бири индамаслик, ён бериш маъноси бўлса, иккинчиси кўрмай қолиш маъносидир. Рожиҳ гап шуки, бу ерда кўрмаслик маъносида келяпти. Чунки оят мана бундай оқимда кетяпти: Одамлар ўзларининг ҳақлари молнинг ёмон жойидан берилишига рози бўлмаганларидек, Аллоҳ Таоло ҳам Ўзининг ҳаққи молнинг ёмон жойидан адо этилишини қабул қилмайди. Фақат одамлар ўша ёмон жойни кўрмай қолишлари ҳам мумкин. Аллоҳ эса ҳамма нарсани кўриб туради.
Агар (تُغْمِضُواْ ўзингиз кўз юмиб туриб) сўзи индамаслик, ён бериш маъносида дейилса, оятдан Аллоҳ молнинг ёмон жойидан
147-бет
Бетлар: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232